نمکسار فراه

در فراه نمکسار بسیار کلانی وجود دارد که مردم اطراف آن سالهای سال از آن استفاده می کردند. نمکسار در ولسوالی پشتکوه قلعه کاه و نزدیک به مرز ایران موقعیت دارد. به علت سالها رسوب سودیم و کلورین، با تشکیل سودیم کلوراید (Na Cl2)، این معدن بزرگ در این جا تشکیل شده که سالها مشکل مردم فراه را از ناحیۀ نمک مرفوع می ساخت.

40 سال قبل که از این معدن نمک استخراج می شد، دستفروشان دوره گرد، نمک را بر خربار کرده و دِه به دِه فریاد «ای نمک، این نمک» سر می دادند و چون در آن زمان بیشتر رابطه مبادله یا تبدیل جنس میان مردم وجود داشت، لذا نمک را در بدل گندم و جو سودا می کردند و از این درک خانواده های زیادی امرار معاش می نمودند.

از جاییکه بسیاری از زمین های فراه شوره زار است، لذا در جاهایی بسیار زمینۀ ساختن نمک مساعد بود. در داخل قلعۀ بزرگ و ویران فراه (شهر کهنه) نیز عده ای نمکریز به کار نمکسازی مصروف بودند. آنها نه تنها نمک های معمولی که نمک های کرستلی بسیار خوب جهت خوردن بادرنگ نیز تولید می کردند. همین حالا نیز شوره زار های فراه که مملو از این تیزاب  است و در تعامل خنثی سازی، این تیزاب را به آب و نمک تبدیل می نمایند، نمک آن به مصرف نرسیده، اما در رشد درختان انار و  زرع رشقه بسیار مؤثر می باشد.

 بعد از آنکه بازار های نمک افغانستان به روی تولید نمک ایرانی و پاکستانی باز شد، تولید، استخراج، خرید و فروش نمک فراهی از رونق افتاد و دیگر نه کسی این کار را پیش برد و نه نمک فراهی به بازار عرضه گردید. امروز بازار خود فراه در کنترول کامل نمک ایران قرار دارد که انواع آیودین دار و غیره آیودین دار آن فروش خوبی در بازار های هرات و فراه و نیمروز دارد. این نمکسار بسیار شفاف است و برای تصفیۀ آن پروسۀ بسیار ساده و کم مصرف ضرورت دارد.

در صورتی مردم قلعه کاه مثل گذشته به استخراج این نمکسار ادامه می دادند، حال قادر به تولید بهترین نمک در افغانستان می شدند و نه تنها مشکل خود را از این بابت مرفوع می ساختند که بازار های خود و پیرامون خود را از این بابت بی نیاز می ساختند. در صورتی سرمایه داران ملی فراه بر صنعت نمک خود سرمایه گزاری می کردند و تکنولوژی نسبتاً پیشرفتۀ این صنعت وارد وارد فراه می شد، علاوه بر اینکه برای مردم این منطقه سود خوبی به بار می آورد که بخش مهمی از بیکاران فراهی نیز به کار اشتغال می یافتند. اما سیاست اقتصادی بازار فروش معادن فعلی دولت افغانستان به زودی دست سرمایه گزاران چپاولگر را بر این معدن باز خواهد کرد و مثل سایر معادن کشور به یغما برده خواهد شد.

علاوه به نمکسار در فراه که معدنیست بسیار سطحی و مردم با ابزار عادی قادر به استخراج آن می باشند، در فراه معادن دیگری، مخصوصاً یورانیم (U) نیز وجود دارد که به سلسلۀ معرفی ثروت های روی زمینی در تحقیقات آینده، ثروت های زیر زمینی فراه را نیز معرفی خواهد شد، زیرا در شرایط کنونی که نسبت به هر چیزی در کشور ما دندان ها به سوی این معادن تیز شده، باید مردم بدانند که چه ثروتی و در کجا دارند و چگونه از آنها دفاع کنند.

منبع: مجله فراه/ شماره اول

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: